Phục hồi kinh tế sau đại dịch: Những dấu hiệu tích cực

Sau hơn hai năm chống chọi với đại dịch COVID-19, đến nay, dịch ở Việt Nam đã được kiểm soát có hiệu quả, đất nước bước vào “bình thường mới”: kiểm soát dịch an toàn, linh hoạt và hiệu quả. Sự phục hồi kinh tế của Việt Nam cho thấy những dấu hiệu tích cực.

Kinh tế Việt Nam đang phát triển vượt bậc

Theo thông tin được Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư công bố, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa 5 tháng đầu năm 2022 đạt 305,1 tỷ đô la Mỹ, tăng so với cùng kỳ năm ngoái. 15,6%, trong đó xuất khẩu tăng 16,3%, nhập khẩu tăng 14,9%, xuất siêu 516 triệu đô la Mỹ.

Cụ thể, 5 tháng đầu năm nay, tổng giá trị xuất khẩu hàng hóa đạt khoảng 152,81 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Có 26 loại mặt hàng đạt giá trị xuất khẩu trên 1 tỷ đô la Mỹ, chiếm 89,6% tổng giá trị xuất khẩu.

Về nhập khẩu, Tổng cục Thống kê cho biết, 5 tháng đầu năm 2022, lũy kế nhập khẩu hàng hóa đạt 152,29 tỷ USD, tăng 14,9% so với cùng kỳ năm trước. Có 28 loại mặt hàng trị giá nhập khẩu trên 1 tỷ đô la Mỹ, chiếm 85,7% tổng trị giá nhập khẩu.

Dấu hiệu phục hồi kinh tế rõ nét hơn là trong tháng 5, số doanh nghiệp thành lập mới đạt mức cao nhất trong cùng kỳ 5 năm trở lại đây, đạt 13.400 doanh nghiệp, tăng 15,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong 5 tháng đầu năm, cả nước có 98.600 doanh nghiệp được thành lập mới, số doanh nghiệp hoạt động trở lại sản xuất tăng 25,8% so với cùng kỳ. Từ đầu năm đến nay, bình quân mỗi tháng cả nước có 19.700 doanh nghiệp thành lập mới và doanh nghiệp quay trở lại làm việc, tăng 25,8% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn số doanh nghiệp rút khỏi thị trường. .

Mặt khác, mặc dù giá cả thị trường tăng nhưng lạm phát vẫn có thể kiểm soát được. Trong tháng 5/2022, chỉ số giá tiêu dùng bình quân tăng 2,25% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn nhiều so với mức của tháng 5/2017-2020.

Cách đây ít ngày, Ngân hàng Thế giới (WB) đã chính thức công bố Báo cáo cập nhật kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 6 năm 2022 tại thủ đô Hà Nội. Báo cáo chỉ ra rằng bất chấp bất ổn toàn cầu tiếp tục gia tăng do xung đột giữa Nga và Ukraine, giá hàng hóa thế giới tăng mạnh và sự gián đoạn chuỗi cung ứng do các biện pháp ngăn chặn và kiểm soát dịch bệnh của Trung Quốc, nền kinh tế Việt Nam đã duy trì đà phục hồi mạnh mẽ.

Báo cáo chỉ ra rằng, sản xuất công nghiệp tiếp tục duy trì xu hướng tăng trưởng ổn định, tăng 10,4% so với cùng kỳ năm trước; thu nhập hoạt động bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng tăng 4,2% so với tháng trước và 22,6% so với cùng kỳ năm ngoái- Vào năm. Những con số này thể hiện đầy đủ sự phục hồi mạnh mẽ của nhu cầu tiêu dùng nội địa tại Việt Nam. Trong tháng 5, thu nhập từ hoạt động dịch vụ tiêu dùng và doanh thu bán lẻ hàng hóa lần lượt tăng 41% và 18,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Được hưởng lợi từ sự phục hồi mạnh mẽ của tổng cầu trong nước, thu ngân sách cả nước tháng 5 tăng khoảng 29,4% so với cùng kỳ năm ngoái, giữ thặng dư ngân sách cả nước trong 5 tháng liên tiếp. Việc phát hành trái phiếu chính phủ và trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh 5 tháng đầu năm nay chỉ đạt 14,1% kế hoạch, chưa bằng một nửa so với cùng kỳ năm ngoái.

Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đăng ký trong tháng 5 đạt 879 triệu đô la Mỹ, mức thấp nhất kể từ tháng 9 năm 2020 và giảm gần 50% so với cùng kỳ năm ngoái.

Việt Nam đã đón khoảng 173.000 khách du lịch quốc tế trong tháng 5 năm nay, tăng khoảng 70% so với tháng 4 và mức cao mới kể từ tháng 4 năm 2020, nhưng vẫn chưa đạt 16% lượng khách đến thăm trước khi dịch bùng phát.

Các chính sách hỗ trợ kịp thời và quyết liệt để phục hồi kinh tế

Quá trình phục hồi kinh tế không thể tách rời các chính sách hỗ trợ kịp thời và mạnh mẽ của Đảng và Chính phủ Việt Nam.Tại kỳ họp đặc biệt đầu tiên của Quốc hội Việt Nam khóa XV, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Nghị quyết số 43 (43/2022 / QH15). Chỉ 19 ngày sau, Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị quyết số 11 (11 / NQ-CP) về kế hoạch khôi phục và phát triển kinh tế, xã hội.

Khi Quốc hội Việt Nam thảo luận về các vấn đề kinh tế và xã hội vào đầu tháng 6, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết số vốn tích lũy tại chỗ đạt 22 nghìn tỷ đồng. Phó Thủ tướng Lê Minh Khái tin tưởng: “Chính sách này được triển khai rất nhanh chóng và về cơ bản là đi đúng hướng”.

Ông Nguyễn Quốc Anh, Chủ tịch Hiệp hội Nhựa và Cao su Thành phố Hồ Chí Minh kiêm Giám đốc Công ty TNHH Cao su Đệ Minh cho biết, trong 5 tháng đầu năm, đơn hàng xuất khẩu của hầu hết các thành viên của Nhựa và Cao su Thành phố Hồ Chí Minh, tăng ít nhất 10-30% so với kỳ trước. Một số công ty đã phục hồi mạnh mẽ sau khi dịch bùng phát được kiểm soát, và hoạt động sản xuất của họ đang dần trở lại bình thường để tạo đà tăng trưởng trong những tháng tới. Dự kiến, doanh nghiệp sẽ tiếp tục mở rộng thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm và sức cạnh tranh.

Tương tự, ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may - Thêu và Dệt kim TP.HCM cho biết, một cuộc khảo sát do hiệp hội vừa thực hiện cho thấy 90% doanh nghiệp đã nhận được đơn đặt hàng đến hết quý II/2022. Thậm chí, 30 - 40% doanh nghiệp đã nhận được đơn đặt hàng của cả năm.

Lãnh đạo Công ty cổ phần Thủy sản Cần Thơ cho biết hiện công ty đang hoạt động hết 100% công suất. Năm tháng đầu năm 2022, công ty đã xuất khẩu gần 16 triệu đô la Mỹ, dự kiến ​​xuất khẩu 30 triệu đô la Mỹ vào năm 2022. Thị trường chủ yếu là Hoa Kỳ, Trung Quốc và một số nước Châu Âu. Lương nhân viên đã tăng khoảng 20% ​​do các hoạt động kinh doanh đã tích cực trở lại.

Ông Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, năm 2022, mặc dù tình hình kinh tế đã bắt đầu cải thiện nhưng do tình hình dịch bệnh bất ổn và tình hình thế giới phức tạp, sản và hoạt động kinh doanh sẽ gặp rất nhiều khó khăn và thách thức. Ông chỉ ra rằng điều đáng khích lệ là các chính sách của đất nước đã hỗ trợ rất nhiều, chẳng hạn như cắt giảm thuế, hoãn thuế, duy trì hình thức phân loại rủi ro cho vay, và một loạt các biện pháp giảm thu nhập, v.v. và hy vọng rằng Quốc hội và chính phủ sẽ thông qua nhiều hỗ trợ khôi phục vào đầu năm 2022. Các chính sách, nhất là chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vay vốn và an sinh xã hội cho người lao động sẽ được triển khai trong thời gian sớm nhất và đạt hiệu quả thực tế.

Tin tưởng vào tương lai

Sự phục hồi sau đại dịch của nền kinh tế Việt Nam đã thu hút sự chú ý của một số công ty lớn của Châu Âu. Nhà cung cấp ô tô Brose của Đức, có 11 nhà máy ở Trung Quốc, hiện đang xem xét đặt cơ sở sản xuất mới tại Việt Nam.

Vào tháng 12 năm ngoái, công ty Lego của Đan Mạch tuyên bố sẽ xây dựng một nhà máy trị giá 1 tỷ USD (935 triệu euro) tại tỉnh Bình Dương. Đây là một trong những dự án đầu tư lớn nhất của các công ty Châu Âu tại Việt Nam cho đến nay.

Ngoài Ấn Độ, Việt Nam tiếp tục được các công ty Đức đánh giá là thị trường hứa hẹn nhất trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Daniel Müller, chuyên gia kinh tế khu vực ASEAN tại Hiệp hội Doanh nghiệp châu Á - Thái Bình Dương (OAV) của Đức cho biết. Ngoài ra, nhiều công ty của Đức cũng đang tìm kiếm cơ hội đầu tư vào Việt Nam.

Theo kết quả khảo sát của Điều tra niềm tin doanh nghiệp Đức tại Việt Nam do Văn phòng đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức tại Việt Nam vừa công bố, gần 93% doanh nghiệp sẽ tiếp tục đầu tư vào Việt Nam, và 64% doanh nghiệp được khảo sát tin tưởng rằng hiệu quả kinh doanh của họ sẽ đạt được trong 12 tháng tới. Ngoài ra, 46% công ty Đức có kế hoạch tiếp tục tuyển dụng nhân sự.

Theo báo cáo, một trong những yếu tố quan trọng thu hút sự quan tâm của các công ty Đức đến Việt Nam là việc mở cửa biên giới và các chính sách quyết liệt, kịp thời của Chính phủ nhằm tạo đà phục hồi kinh tế sau đại dịch.

Mặt khác, Chỉ số môi trường Kinh doanh (BCI) của Phòng Thương mại Châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho thấy vào đầu năm 2022, niềm tin của các công ty Châu Âu vào môi trường đầu tư của Việt Nam tiếp tục tăng lên. Trong quý 1 năm 2022, chỉ số này đã tăng lên 73 điểm, mức cao nhất kể từ đợt thứ tư của dịch bệnh. Theo thông cáo báo chí của Phòng Thương mại Châu Âu tại Việt Nam, khi Việt Nam nới lỏng các hạn chế về dịch bệnh và tăng trưởng kinh tế tăng nhanh, chỉ số này đã tăng 12 điểm so với quý 4 năm 2021 và gần 58 điểm so với quý 3 năm 2021.

Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu lạc quan về triển vọng tăng trưởng trong tương lai của nền kinh tế Việt Nam. Hơn 2/3 số người được hỏi tin rằng nền kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng ổn định và cải thiện trong quý 2 năm 2022, cao hơn 58% trong quý 4 năm 2021.

Một bài báo gần đây của Raymond Mallon, nhà nghiên cứu tại Học viện Chính sách Australia-Việt Nam (AVPI), đưa ra những phân tích và dự báo về sự phục hồi kinh tế của Việt Nam trong thời kỳ hậu đại dịch và triển vọng cho năm 2022 và hơn thế nữa.

Malone đã chỉ ra một số động lực tăng trưởng, cả nước ngoài và trong nước. Cụ thể, năm 2021 số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng chậm, tuy nhiên, trong 6 tháng vừa qua số lượng doanh nghiệp tăng rất nhanh. Đầu tư tư nhân ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra nhiều việc làm mới.

Bài báo nhấn mạnh rằng chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu giảm thiểu tác động của dịch bệnh đối với nền kinh tế và đang nỗ lực để giảm các nút thắt về thể chế và cơ sở hạ tầng, đồng thời đảm bảo rằng tất cả các doanh nghiệp có thể cạnh tranh trên một sân chơi bình đẳng. Chính phủ Việt Nam đã cam kết tăng chi tiêu cho y tế, giáo dục và cơ sở hạ tầng, đồng thời duy trì các chính sách hỗ trợ cho các hoạt động kinh doanh.

Các tác giả dự đoán rằng đầu tư công sẽ trở lại vào năm 2022 khi chính phủ Việt Nam tái tập trung vào phát triển kinh tế và xã hội sau đại dịch. Ngoài ra, tầng lớp trung lưu ngày càng tăng ở Việt Nam đã thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng trong nước tăng lên.

Bài báo cũng chỉ ra, các doanh nghiệp Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng vào chuỗi sản xuất toàn cầu, tăng cường đầu tư và chuyển giao công nghệ, từ đó nâng cao năng suất và thu nhập. Thỏa thuận hợp tác kinh tế khu vực được thực hiện gần đây cũng góp phần làm sâu sắc thêm sự liên kết của chuỗi cung ứng khu vực, thúc đẩy thương mại và đầu tư nước ngoài, mang lại cơ hội mới cho các doanh nghiệp Việt Nam. Về chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nhiều thay đổi cơ cấu đã diễn ra trong các ngành như nông nghiệp, dịch vụ hậu cần, tiêu chuẩn hóa, tài chính và thương mại điện tử ở Việt Nam.

Tác giả cũng cho rằng Việt Nam phải đối mặt với hàng loạt rủi ro toàn cầu như dịch bệnh liên tục và lặp lại, xung đột ở Ukraine, kinh tế toàn cầu phục hồi chậm hơn dự kiến, áp lực lạm phát và lãi suất tăng.

Vì vậy, Chính phủ Việt Nam cần phát huy hơn nữa những thành tựu đã đạt được trong lĩnh vực giáo dục và y tế, tăng cường công tác an sinh xã hội, cải thiện hơn nữa môi trường kinh doanh, giải quyết các nút thắt về cơ sở hạ tầng, đẩy mạnh xúc tiến đầu tư công, nâng cao hiệu quả đầu tư và tiếp tục tập trung xây dựng thể chế thị trường để cung cấp môi trường pháp lý và chính sách hiệu quả và có thể dự đoán được.

Với những kết quả đạt được cùng với sự chung sức của Chính phủ và các doanh nghiệp Việt Nam, tin chắc rằng nền kinh tế Việt Nam sẽ phục hồi mạnh mẽ, mở ra một tương lai tươi sáng và phát triển bền vững.

Theo vietnamplus.vn